Ο Στέφανος Μάνος, με την κίνηση της παραίτησής του, επιβεβαιώνει για πολλοστή φορά ότι ως πολιτικός συνιστά
ένα είδος από μόνος του.
Γνωρίζαμε ήδη ότι πρόκειται για το σπάνιο είδος πολιτικού που νοιάζεται για το έργο, παρά για την θέση. Που φιλοδοξεί την αποτελεσματικότητα έναντι της φήμης. Που επιλέγει σταθερά την διάρκεια του αποτελέσματος της πολιτικής, έναντι της διάρκειας της εξουσίας του πολιτικού. Που προτιμά την
ειλικρίνεια έναντι της συμπάθειας, την πολιτική αρχών έναντι του τακτικισμού και την σύγκρουση έναντι της υστερόβουλης υποχώρησης. Και όλ' αυτά σε βαθμό ενδεχομένως υπερβολής. Με την πολύ συγκεκριμένη έννοια της υπερβολής ότι περιόρισαν τελικά από κάποιο σημείο και μετά, αντί να μεγιστοποιήσουν, το σύνολο της προσφοράς του στο δεδομένο πολιτικό πλαίσιο που κλήθηκε να Δράσει. Έννοια της υπερβολής που τολμώ να μαντέψω ότι και ο ίδιος θα δεχόταν ως κατάλληλη.
Αποδεικνύει ο Μάνος με την χθεσινή παραίτησή του, ότι πρόκειται επιπλέον για το σπανιότατο είδος του πολιτικού που η φιλοδοξία του
να προσφέρει δεν θολώνει την κρίση του ως προς την βέλτιστη στιγμή για να παραμερίσει.
Δεν γνωρίζω αν έχει πικρία και σε ποιό βαθμό, έναντι των πολιτών που του αρνήθηκαν την
εμπιστοσύνη τους με την ίδια συνέπεια κι επιμονή που έδειξε κι εκείνος τόσο στις ιδέες του όσο και στον τρόπο που επέλεξε για να τις προωθήσει. Δεν γνωρίζω το βάθος της απογοήτευσής του που στερήθηκε την ευκαιρία να πετύχει πολύ περισσότερο από το όραμά του για καλύτερη Ελλάδα, απ' όσο πρόλαβε στον ελάχιστο χρόνο που βρέθηκε σε θέσεις ευθύνης. Μαντεύω ότι είναι μεγάλο.
Μου είναι ταυτόχρονα πολύ έντονο ότι δεν άφησε ποτέ την απογοήτευσή του να γίνει κυνισμός κι απαξίωση των συμπολιτών του. Δεν της επέτρεψε ποτέ να τον αποτρέψει από τον επόμενο αγώνα για να οραματιστεί, να γεφυρώσει με ιδιοφυή μέτρα το χάσμα μεταξύ οράματος και πραγματικότητας, να προσπαθήσει να εξηγήσει τα μέτρα, να διεκδικήσει να πείσει τους πολίτες. Δεν έπαψε ποτέ να πιστεύει στην ικανότητα των πολιτών να αναγνωρίζουν το αυθεντικό και να το επιβραβεύουν με την εμπιστοσύνη τους. Να το αναγνωρίζουν μ' εργαλεία τα επιχειρήματα και, κατά την δική του αυτολεξεί διατύπωση, την "ωμή αλήθεια". Υπερβολή μάλλον κι αυτό μα, νομίζω, πολύ προτιμότερη από τον ελιτίστικο κυνισμό που άλλοι σε παρόμοια θέση επέλεξαν.
Η παραίτηση Μάνου, ολοκληρώνει μια κληρονομιά που είναι πολύτιμη χωρίς να είναι βαρειά. Πολιτική αρχών, μακρυά από ιδεοληψίες, αταλάντευτα στοχευμένη στο μέλλον, σε λύσεις και αποτελεσματικότητα. Αμετακίνητη αντίθεση στον λαϊκισμό, την ξύλινη γλώσσα και την υποκρισία. Στήριξη στην κοινή λογική και στην ελευθερία επιλογής όλων, μαζί με την αντίστοιχη ευθύνη.
Η κληρονόμος του, η Δράση, έχει έτσι την ευκαιρία να ενηλικιωθεί. Να κληρονομήσει, να κεφαλαιοποιήσει την κληρονομιά, μα και να την υπερβεί. Να γίνει το κόμμα που επιδιώκει, πέραν από την παραγωγή ουσιαστικής πολιτικής, την απήχηση στο κοινό της που θα την καταστήσει παράγοντα ουσιαστικό της πολιτικής ζωής. Σε επίπεδο παραγωγής πολιτικής η Δράση είναι ήδη ό,τι καλύτερο υπάρχει στην Ελληνική πολιτική σκηνή. Εκεί έγκειται η κληρονομιά. Στο σημείο αυτό ο Μάνος θα συνεχίσει αναμφίβολα να συμβάλλει. Χρειάζεται επιπλέον, να επιδιώξει η Δράση την ίδια αποτελεσματικότητα που απαιτεί από τον εαυτό της σε περίπτωση που θα κληθεί να ασκήσει πολιτική, και στον τομέα της προσέλκυσης των ψήφων που χρειάζονται ώστε να κληθεί. Εκεί έγκειται η υπέρβαση.
Και είναι νομίζω στιγμή που η συγκεκριμένη υπέρβαση χρειάζεται στον τόπο όσο τίποτ' άλλο.
Ο Μάνος δεν αποσύρεται και πολύ καλά κάνει, γιατί έχει ακόμα πολλά να προσφέρει. Όμως συνειδητά παραμερίζει. Δίνει έτσι στο πνευματικό παιδί του την ευκαιρία να απεξαρτηθεί, και στον εαυτό του την ευκαιρία να χαρεί επιτεύγματά του, που πιθανόν αλλιώς δεν θα συνέβαιναν. Είμαστε συνηθισμένοι σε καλλιτέχνες κι επιστήμονες που αφήνουν οικειοθελώς το έργο τους ελεύθερο, να ζήσει και να εξελιχθεί, χωρίς τον δημιουργό του στο προσκήνιο. Δεν συμβαίνει πάντα, κάθε άλλο. Συμβαίνει όμως συχνά. Οι περιπτώσεις πολιτικών που καταφέρνουν να κάνουν το ίδιο, και μάλιστα με σωστό χρονισμό, είναι πάρα πολύ λίγες. Θα μείνει επομένως ως μια ακόμα από τις πολλές προσφορές για τις οποίες χρωστάμε στον Στέφανο Μάνο. Και, όπως και για τ' άλλα τα πολλά που του χρωστάμε, κάποιοι από τους Έλληνες πολίτες, το αναγνωρίζουμε και το μετράμε.